Asenkron motorlarda ilk hareket anının normal sağlanması işlemine motora yol verme adı verilir. Asenkron motorlar ilk kalkış anında normal akımlarının 6 ila 10 katı arasında fazla akım çekerler. Bu fazla akım küçük motorlarda şebekeyi etkilemez ancak büyük motorlarda şebekeye zarar verebilir. Bu nedenle büyük motorları ilk çalışmalarında az akım
çekmelerini sağlamak gerekir. Bunun içinde yıldız ve üçgen yol verme işlemleri yapılır. Bu yol verme işlemleri motor etiketinde yazan bilgilere göre yapılır.
Motorlara yıldız yol verme: 4 kW’tan küçük güce sahip motorlara uygulanır. Motor klemensine çıkarılan uçların adları U-V-W ve X-Y-Z’ dir. Bu uçlardan U-V-W ya da X-Y-Z’yi birbirine köprülediğimizde yıldız bağlantı yapılmış olur. Yıldız bağlanan motora 380 voltluk gerilim uygulandığında her bir faz sargısı 220 volt gerilime düşer. Bu gerilimde motor istenilen şekilde ve tesisatın güvenliği sağlanmış olarak çalışır. Ancak yıldız olarak bağlanması gereken motora yanlışlıkla üçgen bağlantı yapılırsa sargılara 380 volt gerilim geleceğinden motor yanar. Şekil 2.2’de yıldız yol verme şeması gösterilmiştir.
Motorlara üçgen yol verme: 4 kW’tan büyük güce sahip motorlara uygulanır. Stator sargıları birbirine seri olarak bağlanır, bağlanan noktalara R-S-T uygulanır. Üçgen yol verilen motorlar 380 volt gerilime dayanacak güçtedir. Şekil 2.3’de üçgen yol verme şeması gösterilmiştir.

Motorun Devir Yönünü Değiştirme
Asenkron motorlarda üç fazlı alternatif akımın oluşturduğu döner manyetik alan rotorun dönmesini sağlar. Bu dönmenin yönü üç fazın oluşturduğu manyetik alanların birbiri ile etkileşimi sonucu oluşur. Herhangi iki fazın bağlantı klemensindeki yeri değiştirilirse motorun devir yönünde değişir. Sırası ile R-S-T bağlı iken döndüğü yön ile X-Y-Z
bağlantısında oluşan devir yönü birbirinin tersidir. Bunun yanında fazlardan herhangi ikisinin yönü değiştirilirse motorun devir yönü de değişir. Şekil 2.4’te motorun devir yönünü değiştirme şeması gösterilmiştir.

KAYNAKÇA: MEGEP